پراکنش جغرافیایی شب‌پره‌های ساقه‌خوار(Lep.: Crambidae & Noctuidae) در شالیزارهای ایران

نویسندگان

  • علی گلی زاده گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
  • مهدی جلائیان گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی|موسسه تحقیقات‌ برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران
چکیده مقاله:

ساقه‌خوارها شایع‌ترین و مهم‌ترین آفاتی هستند که برنج را در طول دوران رشد مورد حمله قرار می‌دهند. در این پژوهش، پراکنش جغرافیایی شب‌پره‌های ساقه‌خوار برنج متعلق به خانواده‌های ‌Crambidae و Noctuidae در 16 استان برنج‌ کاری کشور در سال‌های 1394 و 1395 بررسی شد. جمع‌آوری حشرات کامل ساقه‌خوار به کمک تله‌ها‌ی نوری، مالایز و فرومونی انجام شد. در شالیزارهای کشور در مجموع شش گونه ساقه‌خوار شامل پنج گونه‌‌ی Chilo partellus، C. luteellus، C. suppressalis، C. phragmitella و Scirpophaga praelata از خانواده‌ی Crambidae و گونه‌ی Sesamia sp. از خانواده‌ی Noctuidae شناسایی شدند‌‌. در بین این گونه‌ها، ساقه‌خوار نواری برنج (C. suppressalis) و گونه‌ای از جنس سزامیا (Sesamia sp.) به عنوان مهم‌ترین آفات ساقه‌خوار برنج در کشور معرفی می‌شوند. طبق نتایج، حضور ساقه‌خوار نواری برنج از پنج استان خراسان رضوی، قزوین، زنجان، چهارمحال و بختیاری و آذربایجان شرقی و خسارت سزامیا روی برنج از چهار استان کهگیلویه و بویراحمد، اصفهان، ایلام و اردبیل برای اولین بار گزارش می‌شود. با توجه به نتایج این پژوهش و عدم دسترسی به نمونه‌ی تیپ، گزارش قبلی مبنی بر حضور ساقه‌خوار سفید برنج (Scirpophaga innotata) در ایران، مشکوک است. یافته‌های این پژوهش اطلاعات اولیه‌ و کلیدی درباره‌ی سطح پراکنش هر کدام از شش گونه ساقه‌خوار فعال در شالیزارهای ایران را فراهم می‌کند که می‌تواند ضرورت تجدید نظر در ارایه‌ی شیوه‌های مدیریت آن‌ها را متذکر شود. ساقه‌خوارها شایع‌ترین و مهم‌ترین آفاتی هستند که برنج را در طول دوران رشد مورد حمله قرار می‌دهند. در این پژوهش، پراکنش جغرافیایی شب‌پره‌های ساقه‌خوار برنج متعلق به خانواده‌های ‌Crambidae و Noctuidae در 16 استان برنج‌ کاری کشور در سال‌های 1394 و 1395 بررسی شد. جمع‌آوری حشرات کامل ساقه‌خوار به کمک تله‌ها‌ی نوری، مالایز و فرومونی انجام شد. در شالیزارهای کشور در مجموع شش گونه ساقه‌خوار شامل پنج گونه‌‌ی Chilo partellus، C. luteellus، C. suppressalis، C. phragmitella و Scirpophaga praelata از خانواده‌ی Crambidae و گونه‌ی Sesamia sp. از خانواده‌ی Noctuidae شناسایی شدند‌‌. در بین این گونه‌ها، ساقه‌خوار نواری برنج (C. suppressalis) و گونه‌ای از جنس سزامیا (Sesamia sp.) به عنوان مهم‌ترین آفات ساقه‌خوار برنج در کشور معرفی می‌شوند. طبق نتایج، حضور ساقه‌خوار نواری برنج از پنج استان خراسان رضوی، قزوین، زنجان، چهارمحال و بختیاری و آذربایجان شرقی و خسارت سزامیا روی برنج از چهار استان کهگیلویه و بویراحمد، اصفهان، ایلام و اردبیل برای اولین بار گزارش می‌شود. با توجه به نتایج این پژوهش و عدم دسترسی به نمونه‌ی تیپ، گزارش قبلی مبنی بر حضور ساقه‌خوار سفید برنج (Scirpophaga innotata) در ایران، مشکوک است. یافته‌های این پژوهش اطلاعات اولیه‌ و کلیدی درباره‌ی سطح پراکنش هر کدام از شش گونه ساقه‌خوار فعال در شالیزارهای ایران را فراهم می‌کند که می‌تواند ضرورت تجدید نظر در ارایه‌ی شیوه‌های مدیریت آن‌ها را متذکر شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پراکنش جغرافیایی گون در ایران

پراکنش جغرافیایی جنس گون با استفاده از یک بانک اطلاعاتی شامل 7606 مشاهده تجزیه و تحلیل گردید. این جنس در تمام استان های کشور وجود دارد، اما پنج استان تهران، آذربایجان غربی، اصفهان، کردستان و خراسان رضوی در مجموع 48/40 درصد از گزارش ها را به خود اختصاص داده اند. اکثر گونه ها در منطقه بسیار محدودی پراکنش دارند که بسیاری از آن ها اندمیک می باشند. برای 451 گونه بیشترین فاصله بین دو مشاهده کمتر از 2...

متن کامل

پراکنش جغرافیایی و تنوع ژنتیکی گونه Aegilops cylindrica در ایران

آجیلوپس سیلیندریکا (Aegilops cylindrica Host.) با فرمول ژنومی CCDD (2n=4x=28) یکی از خویشاوندان وحشی گندم نان می‌‌باشد که پراکنش وسیعی در خاورمیانه و غرب آسیا دارد و ایران بخش وسیعی از این منطقه را در بر می‌‌گیرد. مطالعه پراکنش جغرافیایی 359 نمونه از این گونه که در بانک ژن گیاهی ملی ایران نگهداری می‌‌شوند، نشان داد که بیشترین پراکنش این گونه، در شمال، شمال غرب و غرب ایران و کمترین پراکنش آن در ...

متن کامل

پراکنش جغرافیایی و تنوع ژنتیکی گونه aegilops cylindrica در ایران

آجیلوپس سیلیندریکا (aegilops cylindrica host.) با فرمول ژنومی ccdd (2n=4x=28) یکی از خویشاوندان وحشی گندم نان می باشد که پراکنش وسیعی در خاورمیانه و غرب آسیا دارد و ایران بخش وسیعی از این منطقه را در بر می گیرد. مطالعه پراکنش جغرافیایی 359 نمونه از این گونه که در بانک ژن گیاهی ملی ایران نگهداری می شوند، نشان داد که بیشترین پراکنش این گونه، در شمال، شمال غرب و غرب ایران و کمترین پراکنش آن در منا...

متن کامل

Genetic basis of resistance to fall armyworm (Lepidoptera: Noctuidae) and southwestern corn borer (Lepidoptera: Crambidae) leaf-feeding damage in maize.

Leaf-feeding damage by first generation larvae of fall armyworm, Spodopter frugiperda (J. E. Smith) (Lepidoptera: Noctuidae), and southwestern corn borer, Diatraea grandiosella Dyar (Lepidoptera: Crambidae), cause major economic losses each year in maize, Zea mays L. A previous study identified quantitative trait loci (QTL) contributing to reduced leaf-feeding damage by these insects in the mai...

متن کامل

ویروس‏های ایجادکننده پیچیدگی بوته چغندرقند در ایران: تنوع و پراکنش در گیاهان و مناطق جغرافیایی

ویروس پیچیدگی شدید بوته چغندرقند ((Beet severe curly top virus, BSCTV، که اخیراً به عنوان سویه شدید ویروس پیچیدگی بوته چغندرقند معرفی شده است و ویروس ایرانی پیچیدگی بوته چغندرقند (Beet curly top Iran virus, BCTIV) دو عامل اصلی ایجادکننده بیماری پیچیدگی بوته در چغندرقند و چندین میزبان دولپه‏ای دیگر در ایران محسوب می‏شوند. تنوع ژنتیکی و پراکنش این ویروس‏ها در ارتباط با میزبان، منطقه جغرافیایی و سن...

متن کامل

تعیین ویژگی های مولکولی و پراکنش جغرافیایی ویروس کوتولگی سبزرد نخود در ایران

ویروس کوتولگی سبزرد نخود (Chickpea chlorotic dwarf virus, CpCDV) از جنس Mastrevirus، تیره Geminiviridae، از مهمترین عوامل ویروسی همراه با عارضه زردی نخود می‌باشد. در سال­ های 1395-1394 تعداد 248 نمونه نخود و عدس با نشانه زردی از پنج استان‌‌ لــرستان، کــرمانشاه، زنجــان، آذربایجان شرقی و غربی انتخاب و از طریق آزمون TBIA و PCR  بررسی شدند. استخراج دی­ان­ای از نمونه­ ها...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 2

صفحات  11- 24

تاریخ انتشار 2017-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023